Merki Almannavarnardeildar ríkislögreglustjóra byggir á alþjóðlegu tákni almannavarna, sem er blár jafnarma þríhyrningur á rauðgulum fleti. Merkið ber skjaldarmerki Íslands. Á því eru landvættirnar fjórar úr Heimskringlu Snorra Sturlusonar, griðungur, hægra megin skjaldarins, bergrisi vinstra megin, gammur hægra megin, ofan við griðunginn, og dreki vinstra megin, ofan við bergrisann. Þessar fjórar yfirnáttúrulegu furðuverur standa vörð um hvern landsfjórðung fyrir sig og sem skjaldberar skjaldarmerkisins standa þær sem slíkar. Skjaldarmerkið sjálft sem er auðkenni stjórnvalda ríkisins er skjöldurinn með íslenska fánanum.
Alþjóðlegt merki almannavarna
Alþjóðlega merki almannavarna er blár jafnarma þríhyrningur á rauðgulum fleti. Allt það sem auðkennt er með almannavarnamerkinu nýtur sérstakrar verndar samkvæmt Genfar-sáttmálanum.
- Merkið er viðurkennt tákn sem nýtur sérstakrar verndar samkvæmt alþjóðalögum, einkum Viðbótarbókun I við Genfarsáttmálana frá 1949. Merkið er ekki aðeins tákn heldur einnig verndartæki og allt sem ber merkið nýtur verndar samkvæmt alþjóðalögum. Merkið tryggir að borgaraleg verndaraðgerðir séu virtar og ekki ráðist á þær í stríðsástandi.
- Merkið er notað til að auðkenna almannavarnaaðgerðir og auðkennir einnig starfsmenn sem sinna almannavörnum. Það er oft notað á byggingar og búnað sem tengjast almannavörnum. Og erlendis er það einnig notað til að merkja skýli fyrir almenning í neyð.
- Merkið var formlega skilgreint í Viðbótarbókun I sem var samþykkt árið 1977 og var tilgangurinn að aðgreina borgaralegar verndaraðgerðir frá hernaðaraðgerðum í stríðsástandi. Í friðartíma má nota merkið með samþykki viðeigandi yfirvalda.
Reglur á notkun eru skýrar
- Þríhyrningurinn skal vera jafnarma og blár.
- Grunnurinn skal vera appelsínugulur.
- Eitt horn þríhyrningsins skal vísa beint upp.
- Þríhyrningurinn má ekki snerta brúnir appelsínugula flatarins.
- Merkið skal vera sýnilegt úr sem flestum áttum.
- Ef þörf krefur skal merkið vera lýst upp í myrkri.
Hlutverk merkisins
Merkið er ekki aðeins tákn heldur einnig verndartæki. Allt sem ber merkið nýtur verndar samkvæmt alþjóðalögum. Merkið tryggir að borgaraleg verndaraðgerðir séu virtar og ekki ráðist á þær í stríðsástandi.
